Altijd in ontwikkeling

Momenteel lees ik “De kunst van het falen,” door Arjan van Dam. Noodzakelijk leesvoer want diep van binnen huist in mij namelijk een flinke faalhaas die bibbert en stuitert wanneer er een examen, toets, of ander iets met onbekende afloop moet worden afgelegd. Met of zonder diploma.

Een certificaat doet me stotteren en accreditaties zijn de bom.
Onzin. Met hoofdletter. Ik weet het ook wel. Maar gevoel zegt iets anders dus dondert en bliksemt het alweer een tijdje in mijn bovenkamer. Toch gebeurt er iets geks want vanaf het eerste hoofdstuk van het boek word ik meegezogen in een werkelijkheid die ik begrijp. Sterker nog: ik snap het niet alleen, ik voel het ook.

De moed lijkt zó vanuit mijn schoenen mijn lijf in te schieten, tintelt rond mijn kruin en maakt mijn hoofd wakker. Helder zelfs. Leren schijn je –volgens het boek- vanuit twee visies te kunnen doen. Namelijk vanuit de prestatiegerichte visie, dat wil zeggen gericht op succes, liefst op de korte termijn en met liefst minimale inspanning. Daarbij ga je uit van de entiteit, dat wil zeggen van aangeboren intelligentie die niet meer vergroot kan worden.

Een andere visie op leren heet het ontwikkelingsgerichte leren, dat meer is gericht op continu groei, verandering, verbetering en ontwikkeling. De uitgang is dat intelligentie niet is aangeboren maar – mits de hersenen in beweging worden gehouden – een leven lang kunnen leren. Bij ontwikkelingsgericht leren is falen, dat wil zeggen het maken van fouten, niet alleen toegestaan, meer nog: het is hard nodig. Zonder fouten is er geen verbetering en dus is er geen leerproces.

Mijn interne faalhaas juicht. Eindelijk mag ze er zijn, met alle kennis en wijsheid die ze in zich heeft. Ik lees en leer me suf en tot mijn verbazing interesseert het me eigenlijk geen mallemeter of ik aan dit boek een diploma of certificaat kan vasthaken. Ik begrijp, slurp op en bruis. Mijn ogen glimmen wanneer ze over de bladzijden vliegen. Dit is mijn thuisplaat. Homerun, niks drie uit.